Verkenningsbuurten... Gouda op weg naar aardgasvrij

Van Plaswijck tot Korte Akkeren en van Goudse Poort tot Goverwelle: uiteindelijk moet heel Gouda een keer van het aardgas af. In het ‘de Transitievisie Warmte’ geeft de gemeente aan hoe lang dit duurt. Ook beschrijft de gemeente welke gebieden hier voor 2030 al geschikt voor lijken. Voor die gebieden is ook bekend welke manier van verwarmen we straks kunnen gebruiken. Veel mensen denken mee: van woningcorporaties tot bewoners, van bedrijven tot de gemeente zelf.

Verkenningsbuurten

In het eerste halfjaar van 2021 onderzocht Gemeente Gouda de aardgasvrije mogelijkheden in verkenningsbuurten Plaswijck, Slagenbuurt en Oud Achterwillens, Sport- en Molenbuurt en Kort Haarlem en Kadenbuurt. Daarin werd onderzocht wat de technische mogelijkheden in deze buurten zijn, en wat een eerste inschatting zou zijn van de kosten. Ook werden mogelijke, duurzame alternatieven voor aardgas onderzocht. Het doel van deze verkenningen was om een startbuurt aan te wijzen, die mogelijk al vóór 2030 aardgasvrij kan zijn.

Dit onderzoek werd uitgevoerd in samenwerking met Stedin, Mozaïek Wonen, Woonpartners Midden-Holland, Duurzaamheidsplatform Gouda, Gemeente Gouda en een afvaardiging van actieve bewoners uit verkenningsbuurten (vanuit Energiecoöperatie Gouda). Deze bewoners en de gemeente organiseerden hiervoor verschillende bewonersbijeenkomsten. Ook peilde de gemeente de behoefte van bewoners in een enquête. Het verslag van de bewonersbijeenkomsten staat hier.

Een team van experts (Bureau De Warmte Transitie Makers) heeft in 2020/2021uitgebreid onderzoek gedaan door eerdere onderzoeken van CE Delft, Leidraad voor het Planbureau en een kaart van Stedin te combineren. Zij bekeken alle kenmerken van de woningen, gebouwen en buurten. Hierin keken ze naar verschillende criteria. Denk hierbij aan hoeveel warmte er nodig is en welke mogelijke stabiele, lokale oplossingen voor warmte eventueel geschikt kunnen zijn. Ook onderzochten zij natuurlijke momenten waarbij de gemeente kan aansluiten. Dat zijn bijvoorbeeld grote onderhoudsplannen van vastgoedbezitters en van de woningcorporaties. Een aansluit-moment kan ook zijn of er onderhoud aan de leidingen van de netbeheerder Stedin of aan de riolering van de gemeente zelf in die buurt op de planning staat. Dat betekent dat een buurt dan niet twee keer last krijgt van een straat die open ligt, maar dat dit gekoppeld kan worden. Verder zochten ze naar succesvolle bewoners- en buurtinitiatieven die de gemeente kunnen helpen bij de verkenning.

Op het kaartje hierboven staan vijf buurten die op basis van de genoemde criteria er globaal uitspringen. In de bijlage vind je in een schema wat de "score" is per buurt en per onderwerp, deze tabel heet de Multi Criteria Analyse (MCA).

Uitkomst onderzoek in verkenningsbuurten

Tijdens bijeenkomsten en enquêtes kwamen gemengde reacties over het al dan niet worden van een startbuurt naar voren. Naast een groep bewoners die vol enthousiasme het voortouw wil nemen, klonk ook de stem van een groep met grote zorgen. Ook klonken twijfels van een grote groep bewoners, omdat in deze fase nog onduidelijkheden bestaan over de mogelijke alternatieven voor aardgas en de kosten daarvan. Mede daarom is de voorlopige conclusie om geen startbuurt aan te wijzen. Pas na verder gedegen onderzoek met hulp van de gemeente kunnen buurtbewoners daadwerkelijk overstappen op een schoon, betaalbaar en robuust alternatief voor aardgas.

De gemeente maakt hierover eind 2021 een definitieve beslissing. Dit gebeurt als de Transitievisie Warmte wordt vastgesteld in de gemeenteraad. Daarvoor kan eenieder in de stad een zienswijze indienen over deze Transitievisie Warmte. Meer informatie daarover komt binnenkort beschikbaar. Meer informatie over de uitkomsten van de onderzoeken, de enquête en de reacties van de buurten, staat hier.

Verdere verkenningen in 2022

Omdat vervolgonderzoek met de grootste zorg moet gebeuren, lijkt het verstandiger om niet in vier, maar in twee buurten verder te verkennen. Zo kan per buurt meer aandacht worden besteed aan het proces. Het idee is daarom om vanaf 2022 de verkenning te hervatten in Plaswijck rond grote gebouwen (het winkelcentrum en de Sporthal de Mammoet) en in Middenwillens West. Op basis van de nu beschikbare informatie lijkt in dat gedeelte van Plaswijck een warmtenet met warmte uit de Reeuwijkse Plassen als bron (aquathermie) een mogelijke oplossing. In Middenwillens West lijkt een individuele oplossing het meest geschikt.

Maak Gouda Duurzaam!

Als jouw wijk of buurt aardgasvrij wordt, dan hoor je dat vanzelf een aantal jaar van tevoren. Maar als je al eerder een warm huis wil hebben of minder wil betalen aan het energiebedrijf, dan kan je nu al beginnen met het isoleren van de vloer, het dak of de muren. Plak folie achter de verwarming, plaats een brievenbusborstel of breng tochtstrips aan. Deze voorbeelden kosten weinig moeite en geld. Alle beetjes helpen!

De energietransitie van voor en door bewoners

De Energiecoöperatie Gouda is een zelfstandige bewonersorganisatie voor Gouda, zonder winstoogmerk en zonder commerciële belangen met bedrijven. Zij streven naar een duurzaam Gouda, gericht op energiebesparing en duurzame energieopwekking in de stad, wijk en buurt.
Het doel is om informatie te geven aan Goudse inwoners, kennis te delen en gezamenlijk energiebesparende of isolerende maatregelen te nemen. Energiecoöperatie Gouda heeft regelmatig contact en afstemming met de gemeente Gouda.

Voor ondernemers zijn er speciale regelingen voor bedrijventerreinen en kan via samenwerking meer bereikt worden. Kijk daarvoor op de website van Duurzaamheids Platform Gouda.

Achtergrondinformatie alternatieve energiebronnen

Het Expertise Centrum Warmte (ECW) heeft een serie factsheets gemaakt over technieken die veel toegepast worden voor het aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving, over energiebronnen en over maatregelen die je in de gebouwen kunt nemen.

Klik hier voor 11 factsheets technieken voor aardgasvrij maken gebouwde omgeving

Als je wil meepraten op buurt- of wijkniveau, of op de hoogte wil blijven bij het proces naar aardgasvrij kan je mailen naar energietransitie@gouda.nl
Ook voor aanmelding voor de nieuwsbrief die duurzaam nieuws onder de aandacht brengt.